Finansowanie społecznych organizacji muzycznych z 1% OPP w 2016 roku
„Wg stanu na dzień 15 września 2016 r. łączna kwota 1% należnego podatku przekazana na rzecz organizacji pożytku publicznego z rozliczenia za 2015 r. wyniosła 617,5 mln zł i stanowiła 0,76% należnego podatku dochodowego (…) Liczba podatników, którzy w zeznaniach za 2015 r. złożyli wnioski o przekazanie 1% należnego podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego wyniosła 13,2 mln, co stanowiła 49% ogólnej liczby podatników (59% liczby podatników wykazujących w zeznaniach należny podatek)”[1].
Od lat widać postępujący wzrost przychodów OPP z tytułu tzw. 1%, a także rosnącą liczbę podatników, którzy decydują się na przekazanie tym organizacji części swojego podatku. W latach 2004-2016 liczba takich podatników zwiększyła się z 80 tysięcy do ponad 13 milionów osób.[2]
źródło: http://www.finanse.mf.gov.pl/
114 badanych OPP funkcjonujących w obszarze muzyki i tańca uzyskało z tytułu 1% ogółem 676 516 zł, co plasuje je na dalekim miejscu w stosunku do stowarzyszeń czy fundacji działających na polu charytatywnym; pierwsza dwudziestka największych beneficjentów 1% OPP składa się bowiem wyłącznie z samych organizacji charytatywnych. W czołówce znajduje się Fundacja „Zdążyć z Pomocą”, która uzyskała aż ponad 144 miliony złotych, ostatnia w pierwszej dwudziestce Fundacja „Złotowianka” – niecałe 4 miliony zł.
Biorąc pod uwagę zsumowany budżet wszystkich badanych OPP (23 460 063 zł) należy uznać, że wkład finansowy mechanizmu 1% OPP w finansowanie tych organizacji jest znikomy (2,8%) i w niewielkim stopniu wzrósł w stosunku do roku 2015 (2,6%). Także darowizny nie stanowią w budżecie OPP liczącej się pozycji. Ich udział w zsumowanym budżecie muzycznych OPP stanowi 6,8% (1 602 940 zł). Głównymi źródłami przychodów tych organizacji są środki pochodzące z budżetów publicznych oraz z odpłatnej działalności statutowej i gospodarczej.
W przypadku różnych typów organizacji można zaobserwować istotne różnice w zakresie finansowania działalności z tzw. alternatywnych źródeł (1% OPP, darowizny). Mogą one w pewnych obszarach działalności sięgać nawet około 30 procent przychodów (OPP działające w sferze tańca), w innych stanowić łącznie zaledwie 1,5% (podmioty wspierające orkiestry). Procentowy udział alternatywnych źródeł finansowania w budżetach muzycznych OPP może być w indywidualnych przypadkach bardzo wysoki; zależy to od wielkości budżetu danej organizacji. Zdecydowana większość z nich osiąga wpływy z tytułu 1% dla OPP na poziomie od 1 tysiąca do 5 tysięcy złotych. Aż 10 z badanych 114 organizacji nie otrzymało żadnego wsparcia z tego źródła a zaledwie 6 może poszczycić się przychodami powyżej 20 tysięcy złotych.
wielkość wpływów (w PLN) |
liczba organizacji |
brak wpływów |
10 |
do 1 000 |
8 |
1 000 - 5 000 |
56 |
5 000 - 10 000 |
22 |
10 000 - 20 000 |
12 |
20 000 - 47 000 |
6 |
Do organizacji otrzymujących bardzo wysokie wsparcie z tytułu 1% OPP należą tzw. fundacje pomocowe. Jedna z nich - Polska Fundacja Muzyczna od lat notuje bardzo wysoki poziom przychodów z tego źródła. Otrzymuje również olbrzymią pomoc od darczyńców. Misją tej organizacji jest świadczenie pomocy na rzecz artystów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Dom Muzyka Seniora świadczy zaś swoim pensjonariuszom - emerytowanym muzykom, usługi związane z zapewnieniem godnych warunków życia i zamieszkania. Usługi te są opłacane przez pensjonariuszy, część z nich może jednak liczyć na dofinansowanie swojego pobytu w Domu Seniora z dodatkowych źródeł (darowizny, 1% OPP).
podmiot |
przychód ogółem (w PLN) |
1% OPP (w PLN) |
środki prywatne (w PLN) |
Polska Fundacja Muzyczna |
302 922 |
42 090 |
260 810 |
Dom Muzyka Seniora |
1 225 496 |
21 693 |
26 750 |
ogółem |
1 528 418 |
63 783 |
287 560 |
Ważną rolę w upowszechnianiu muzyki odgrywają liczne w naszym kraju towarzystwa muzyczne. Ich budżety oscylują pomiędzy kwotami rzędu kilkunastu tysięcy złotych aż do ponad półtora miliona. W grupie towarzystw muzycznych posiadających status OPP największy budżet posiada Dolnośląskie Towarzystwo Muzyczne (1 723 874 zł). W znikomym stopniu jest ono jednak zasilane przez środki pochodzące z 1% OPP i darowizny. Imponujące wpływy pochodzące z darowizn mogą zaś odnotować Towarzystwo im. H. Wieniawskiego i Towarzystwo Muzyczne im. E. Kowalika, którego celem jest wspieranie działań aktywnych, niewidomych muzyków (organizacja wspiera np. zespół wokalny Signum składający się w większości z niewidomych artystów). Średni budżet tego typu organizacji wynosi 346 756 zł, średnie wpływy pochodzące z 1% OPP i z darowizn odpowiednio – 3 518 zł oraz 25 781 zł.
towarzystwo muzyczne |
przychód ogółem (w PLN) |
1% OPP (w PLN) |
środki prywatne (w PLN) |
Radzyńskie Towarzystwo Muzyczne |
188 789 |
11 356 |
20 200 |
Towarzystwo Muzyczne im. K. Nicze |
79 379 |
7 219 |
0 |
Stowarzyszenie im. M. Karłowicza |
500 284 |
6 268 |
33 408 |
Towarzystwo Muzyczne w Częstochowie |
837 732 |
5 960 |
10 383 |
Towarzystwo Muzyczne im. E. Kowalika |
161 583 |
6 964 |
1 940 |
Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego |
754 102 |
4 339 |
265 825 |
Towarzystwo Mozartowskie |
30 373 |
3 572 |
0 |
Towarzystwo Muzyczne Kraczkowa |
43 145 |
3 545 |
0 |
Towarzystwo Muzyczne w Przemyślu |
214 060 |
2 227 |
2 248 |
Dolnośląskie Towarzystwo Muzyczne |
1 723 874 |
1 930 |
53 273 |
Stowarzyszenie Muzyczne w Zabrzu |
57 711 |
1 544 |
0 |
Stowarzyszenie Muzyczne w Chojnicach |
15 280 |
1 173 |
0 |
Lubartowskie Towarzystwo Muzyczne |
15 271 |
198 |
0 |
Lubuskie Towarzystwo Muzyczne |
714 057 |
0 |
14 836 |
Pomorskie Towarzystwo Muzyczne |
162 054 |
0 |
10 390 |
Towarzystwo Muzyczne w Łukowie |
50 405 |
0 |
0 |
ogółem |
5 548 099 |
56 295 |
412 503 |
[1] Ministerstwo Finansów. Informacja dotycząca kwot 1% należnego podatku dochodowego od osób fizycznych przekazanych organizacjom pożytku publicznego z rozliczenia za 2015 rok - http://www.finanse.mf.gov.pl.
[2] Tamże.